ไวยากรณ์ และหน่วยคำเติม

ไวยากรณ์

     ภาษามาเลย์เป็นภาษารูปคำติดต่อ การสร้างคำใหม่ทำได้ 3 วิธีคือ ลงวิภัติปัจจัยที่รากศัพท์ สร้างคำประสมหรือซ้ำคำ

หน่วยคำเติม

รากศัพท์ที่เติมหน่วยคำเติมเป็นได้ทั้งคำนามและคำกริยา ตังอย่างเช่น masak (ทำอาหาร) เป็น memasak (กำลังทำอาหาร) memasakkan (ทำอาหารเพื่อ) dimasak (ทำอาหาร-รูปถูกกระทำ) และ pemasak (ผู้ทำอาหาร) บางครั้งมีการเปลี่ยนเสียงพยัญชนะตัวแรกเมื่อเติมคำอุปสรรคหน้ารากศัพท์ เช่น sapu (กวาด) เป็น penyapu (ไม้กวาด) panggil (เรียก) เป็น memanggil (กำลังเรียก)

ตัวอย่างการใช้หน่วยคำเติมเพื่อเปลี่ยนความหมายของคำได้แก่การผันคำว่า ajar (สอน)

·         ajaran = คำสั่ง

·         belajar = กำลังเรียน

·         mengajar = สอน

·         diajar = (บางสิ่ง) กำลังถูกสอน

·         diajarkan = (บางคน) กำลังถูกสอน (เกี่ยวกับบางสิ่ง)

·         mempelajari = เรียน (บางอย่าง)

·         dipelajari = กำลังถูกศึกษา

·         pelajar = นักเรียน

·         pengajar = ครู

·         pelajaran = วิชาเรียน

·         pengajaran = บทเรียน

·         pembelajaran = การเรียนรู้

·         terpelajar = ถูกศึกษา

·         berpelajaran = มีการศึกษาดี

  หน่วยคำเติมมี 4 ชนิดคือ อุปสรรค (awalan) ปัจจัย (akhiran) อุปสรรค+ปัจจัย (apitan) และอาคม (sisipan) หน่วยคำเติมเหล่านี้แบ่งเป็น 3 กลุ่มตามหน้าที่คือ ทำให้เป็นนาม กริยา และคุณศัพท์

 หน่วยคำเติมสร้างคำนาม เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำนาม ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง

ชนิดของปัจจัย	หน่วยคำเติม	ตัวอย่างรากศัพท์	ตัวอย่างคำที่ได้
อุปสรรค	pe(N)-	duduk (นั่ง)	penduduk (ประชากร)
	ke-	hendak (ต้องการ)	kehendak (ความต้องการ)
อาคม	-el-	tunjuk (ชี้)	telunjuk (คำสั่ง)
	-em-	kelut (ยุ่งเหยิง)	kemelut (วิกฤติ)
	-er-	gigi (ฟัน)	gerigi (toothed blade)
ปัจจัย	-an	bangun (ยกขึ้น)	bangunan (การสร้าง)
Circumfix	ke-...-an	raja (กษัตริย์)	kerajaan (ราชอาณาจักร/ราชการ/รัฐบาล)
	pe(N)-...-an	kerja (ทำงาน)	pekerjaan (อาชีพ)

  หน่วยคำเติมสร้างคำกริยา เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำกริยา ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง

ชนิดของปัจจัย	หน่วยคำเติม	ตัวอย่างรากศัพท์	ตัวอย่างคำที่ได้
อุปสรรค	be(R)-	ajar (สอน)	belajar (เรียน) - Intransitive
	me(N)-	tolong (ช่วย)	menolong (ช่วย) - Active transitive
	di-	ambil (นำไป)	diambil (ถูกนำไป) - Passive transitive
	mempe(R)-	kemas (เป็นลำดับ)	memperkemas (จัดเรียงต่อไป)
	dipe(R)-	dalam (ลึก)	diperdalam (ลึกลงไป)
	te(R)-	makan (กิน)	termakan (ถูกกินทันทีทันใด)
ปัจจัย	-kan	letak (เก็บ)	letakkan (เก็บ) - คำสั่ง
	-i	jauh (ไกล)	jauhi (หลีกเลี่ยง) - คำสั่ง
Circumfix	be(R)an	pasang (ซ่อม)	berpasangan (ถูกซ่อม)
	be(R)kan	tajuk (หัวข้อ)	bertajukkan (ถูกตั้งหัวข้อ)
	me(N)kan	pasti (แน่นอน)	memastikan (มั่นใจ)
	me(N)i	teman (companion)	menemani (to accompany)
	mempe(R)-...-kan	guna (ใช้)	mempergunakan (to misuse, to utilise)
	mempe(R)i	ajar (teach)	mempelajari (to study)
	ke-an	hilang (หายไป)	kehilangan (หาย)
	di-i	sakit (เจ็บ)	disakiti (เจ็บปวด)
	di-kan	benar (ถูก)	dibenarkan (ถูกอนุญาต)
	dipe(R)kan	kenal (จำได้)	diperkenalkan (ถูกแนะนำ)

หน่วยคำเติมสร้างคำคุณศัพท์ เปลี่ยนรากศัพท์ให้เป็นคำคุณศัพท์ ตัวอย่างแสดงในตารางข้างล่าง:

ชนิดของปัจจัย	Affix	ตัวอย่างรากศัพท์	ตัวอย่างคำที่ได้
อุปสรรค	te(R)-	kenal (รู้จัก)	terkenal (มีชื่อเสียง)
	se-	bijak (ฉลาด)	sebijak (ฉลาดเท่ากับ)
อาคม	-el-	serak (disperse)	selerak (messy)
	-em-	cerlang (radiant bright)	cemerlang (bright, excellent)
	-er-	sabut (husk)	serabut (ยุ่งเหยิง)
Circumfix	ke-...-an	barat (ตะวันตก)	kebaratan (ทำให้เป็นทั่วไป)

ภาษามาเลย์มีปัจจัยที่ยืมจากภาษาอื่นเช่น

 ภาษาสันสกฤต ภาษาอาหรับ ภาษาอังกฤษ เช่น maha- juru- pasca- eka- anti- pro-